دانشمندان می‌گویند فسیل تازه کشف‌شده موساسور احتمالاً جعلی است

در سال ۲۰۲۱، دانشمندان با بررسی یک فسیل آرواره مربوط به دوره کرتاسه، نتیجه گرفتند که این فسیل متعلق به یک گونه جدید موساسور (یک سرده منقرض‌شده از خزندگان دریایی) است. اما یک مشکل وجود دارد: این فسیل، که در یک معدن در مراکش کشف شده بود، احتمالاً جعلی است.

گروهی از پژوهشگران دانشگاه آلبرتای کانادا اعتبار فسیل مورد استفاده در شناسایی و توصیف گونه جدید Xenodens calminechari را زیرسوال برده‌اند. آن‌ها دلایل خود را در ژورنال The Anatomical Record منتشر کرده‌اند و در آن تناقض‌های پژوهش سال ۲۰۲۱ را برشمرده‌اند. آن‌ها می‌گویند که سی‌تی اسکن‌های تازه‌ای لازم است تا اعتبار این آرواره‌ها تأیید شود.

هنری شارپ (Henry Sharpe)، نویسنده اصلی این مقاله، می‌گوید که اگر اثبات شود که شک‌های آن‌ها درست است، پژوهش گذشته باید به‌عنوان یک جعل در دنیای علم ثبت شود.

موساسورها خزندگان دریایی بزرگ و یکی از شکارچیان اصلی اقیانوس‌ها در دوره کرتاسه (۱۴۵.۵ تا ۶۶ میلیون سال پیش) بودند. طول بعضی از موساسورها به ۱۷ متر می‌رسید. پژوهشگران مطالعه سال ۲۰۲۱ گونه جدید موساسور را براساس چهار دندان تیز یافته‌شده بر یک آرواره ناقص شناسایی کردند. این فسیل در یک معدن فسفات در مراکش پیدا شده بود و قدمت آن ۷۲.۱ تا ۶۶ میلیون سال پیش تخمین زده می‌شد.

دلایل جعلی بودن فسیل موساسور

آرایش این فسیل شامل چندین دندان کوچک، کوتاه و تیغه‌مانند بود که در کنار یکدیگر یک لبه برنده را شکل می‌دادند. پژوهشگران قبلی ادعا می‌کردند که این اولین آرایش دندان در نوع خود است که در چهاراندامان کشف می‌شود. همین فرض بود که شارپ و همکارانش را ترغیب کرد تا نگاهی دقیق‌تر به این کشف بیندازند.

دوتا از دندان‌های باقی‌مانده آرواره X. calminechari در یک حفره دندان قرار دارند. این خصوصیت با آرایش‌های شناخته‌شده دندان‌های موسارها در تضاد است که درون‌شان هر دندان در حفره مخصوص خود رشد می‌کند. حفره‌های دندان از استخوانی ساخته می‌شود که از خود دندان نشأت می‌گیرد، نه از استخوان آرواره‌ها. این نکته‌ای است که درون این فسیل رعایت نشده.

دندان‌های موساسورها در طول حیات این جانداران همواره می‌افتادند و دوباره رشد می‌کردند. هر بار که یکی از این دندان‌ها فرسوده می‌شد و بیرون می‌افتاد، یک حفره بزرگ در جایش باقی می‌ماند. سپس دندان کناری وارد آن حفره می‌شد و دندان دوباره رشد می‌کرد، به‌گونه‌ای که محکم به آرواره می‌چسبید.

به علاوه، این دو دندان درون آرواره با یکدیگر آرواره هم‌راستا نیستند، بلکه به‌نظر می‌رسد که در یک طرف با یک ماده اضافی پوشانده شده‌اند تا ناهماهنگی آن‌ها پنهان شود. این پوشش در رشد معمولی دندان‌های موساسور وجود ندارد. این نکته که ناهماهنگی دندان‌ها با یک ماده پوشانده شده است، احتمالاً یکی از دلایل جعلی بودن فسیل موساسور باشد.

علاوه بر ایرادات خود دندان‌ها، نحوه استخراج فسیل موساسور نیز مشکوک است. این فسیل را دیرینه‌شناسان کشف و خارج نکرده‌اند. معدنی فسفاتی که فسیل در آن کشف شد، در ناحیه‌ای قرار دارد که پیش از این نیز فسیل‌های جعلی دیگری در آن شناسایی شده بودند. در مراکش قانونی برای حفظ فسیل‌ها و مقابله با فسیل‌های جعلی وجود ندارد.

شارپ می‌گوید که نیک لانگریچ (Nick Longrich)، دیرینه‌شناس دانشگاه باث انگلیس و سرپرست مطالعه سال ۲۰۲۱، از همکاری با آن‌ها سر باز زد و رفتاری غیرحرفه‌ای نشان داد. این موضوع باعث شد شک شارپ و همکارانش به اعتبار فسیل موساسور بیشتر شود. پژوهشگران مستقل دیگری نیز اعلام کرده‌اند که با دلایل شارپ و همکاران او موافق هستند.