یک سال از حضور رتکلیف در منچستریونایتد گذشت؛ چرا سال دوم اینئوس می‌تواند از سال اول ترسناک‌تر باشد؟

طرفداری | درست یک سال از امضای توافق سر جیم رتکلیف با گلیزرها برای خرید سهام جزء منچستریونایتد می‌گذرد. اینکه بگوییم سال گذشته برای باشگاه چالش‌برانگیز بوده، یعنی مشکلات را خیلی دست کم گرفته‌ایم.

هوادارانی که روز یکشنبه بعد از تماشای شکست ۳-۰ تیم‌ محبوب خود مقابل بورنموث تحت هدایت روبن آموریم با حالتی ناراحت از اولدترافورد بیرون آمدند، حق دارند بپرسند که چه چیزی از سال گذشته و زمانی که تیم تحت هدایت اریک تن‌ هاخ  با همین نتیجه از بورنموث شکست خورد، تغییر کرده است.

در واقع، برخی می‌گویند شرایط تیم در این مدت هم در زمین بازی و هم خارج از آن بدتر نیز شده است.

نتایج تیم افت کرده، قیمت بلیت‌ها افزایش یافته و حدود ۲۵۰ نفر از کارکنان باشگاه شغل خود را در برنامه‌های کاهش هزینه از دست داده‌اند. در عین حال، باشگاه ۲۰۰ میلیون پوند دیگر در بازار نقل و انتقالات هزینه کرده اما نتیجه ملموسی نداشته است. مربی تیم تنها ۱۱۵ روز پس از امضای قرارداد جدید اخراج شد و در پیش از نیم‌فصل با مربی جدیدی جایگزین شد که فرصت کافی برای اجرای سیستم خود و سبک بازی جدید نداشت.

مارکوس رشفورد، بازیکن سرشناس تیم، برای پذیرش یک «چالش جدید» اعلام آمادگی کرده است. در همین حال، دن اشورث، مدیر ورزشی سابق که به عنوان یکی از ارکان یک تیم مدیریتی رتکلیف شناخته می‌شد، پس از تنها ۱۵۹ روز از سمت خود برکنار شد. روحیه کارکنان باشگاه به شدت پایین آمده، هواداران همچنان به اعتراضات خود ادامه می‌دهند، تیم در دفاع روی ضربات ایستگاهی مشکل دارد و گل زدن برایشان سخت شده و بازیکنان دائم دچار مصدومیت می‌شوند. اگر از کلمه «فاش شدن اطلاعات» حرف بزنید، شاید هواداران به جای اینکه به لو رفتن ترکیب تیم در شبکه‌های اجتماعی فکر کنند، منظور شما را با اشاره به سقف آسیب‌دیده اولدترافورد اشتباه می‌گیرند.

رتکلیف به صراحت می‌گوید که یونایتد به یک باشگاه «متوسط» تبدیل شده و مشکلاتی که در طول یک دهه گذشته به شدت در این باشگاه ریشه دوانده‌اند، راهکارهای سریع و آسانی ندارند. او هشدار می‌دهد که تصمیمات سخت و ناخوشایند بیشتری در راه است. نزدیکان رئیس اینوس می‌گویند «اینک زمان قضاوت عملکرد ما فرا رسیده است»، با حضور آموریم در راس کادر فنی، تغییراتی اساسی انجام شده و برنامه‌ای برای پیشرفت ـ گرچه برکناری زودهنگام و نگران‌کننده اشورث بخشی از این برنامه نبوده ـ در حال اجرا است.

در حالی که هواداران به یک سال پر از آشوب نگاه کرده و به آنچه که ۲۰۲۵ در انتظار است، فکر می‌کنند، سوال بزرگی در میان وجود دارد: در حالی که باشگاه در چرخه زیان‌ده مالی گیر افتاده است، چگونه رتکلیف و منچستریونایتد می‌توانند تیمی در سطح جهانی و استادیومی جدید بسازند؟ باشگاهی با چالش‌های زیادی روبرو است: یک تیم ضعیف و دستمزدهای بالا، محدودیت‌های مالی برای هزینه‌ کردن و بدهی کلان ۵۴۷ میلیون پوندی که از دوران گیزرها باقی‌مانده، تنها بخشی از آنها هستند.

این دو هدف برای باشگاهی که تیم و استادیوم آن دیگر استانداردهای روز را ندارد، بسیار بلندپروازانه به نظر می‌رسد. با این حال، واقعیت مالی باشگاه نشان می‌دهد که انجام همزمان این دو پروژه به سخت و چالش برانگیز خواهد بود، چرا که هزینه‌ها و اولویت‌های آن‌ها با یکدیگر در تضاد هستند. منچستریونایتد قصد دارد یک چرخه تولید موفقیت‌ ایجاد کند، اما ابتدا باید از یک دوره سخت و پرهزینه عبور کند که این امر باعث می‌شود سال دوم تحت مدیریت رتکلیف و اینئوس از سال اول نیز سخت‌تر باشد.

انتظار می‌رود که منچستریونایتد تابستان آینده تصمیم بگیرد که یا استادیوم فعلی خود، اولدترافورد با ظرفیت ۷۵۰۰۰ نفری را بازسازی کند یا به ساخت استادیومی جدید با ظرفیت ۱۰۰۰۰۰ نفر در زمینی کنار استادیوم بپردازد. پیش‌بینی می‌شود گزینه دوم، که جذاب‌تر به نظر می‌رسد، حدود ۲ تا ۲.۳ میلیارد پوند هزینه داشته باشد اما وعده ایجاد جریان‌های درآمدی جدید از طریق افزایش ظرفیت و حق نام‌گذاری ورزشگاه را می‌دهد. به عنوان مثال، برنامه‌های منچستریونایتد برای ورزشگاه جدید که از استادیوم سوفای (SoFi) در لس‌آنجلس الهام گرفته، شامل ویژگی‌هایی مانند سقفی با صفحه نمایش LED برای تبلیغات است که می‌تواند درآمد‌زایی زیادی داشته باشد.

با این حال، بار مالی هرگونه بدهی این استادیوم بر دوش خود باشگاه خواهد بود، نه رتکلیف، نه اینئوس و نه گلیزرها. این موضوع باعث ایجاد تضاد میان نیاز به سرمایه‌گذاری برای ساخت تیم جدید و پرداخت بدهی ورزشگاه می‌شود که تصمیم‌گیری درباره اولویت‌های باشگاه را دشوار می‌سازد.

هواداران منچستریونایتد تأثیر پرداخت‌ کلان سالانه بهره وام‌ها بر توانایی باشگاه در سرمایه‌گذاری روی ترکیب تیم را شاهد هستند. در هشت سال اول مدیریت گلیزرها، یونایتد به‌طور میانگین سالانه حدود ۶۷ میلیون پوند پول بهره وام پرداخت می‌کرد تا بدهی ناشی از خرید قرضی باشگاه را تسویه کند. نتیجه این وضعیت این بود که سر الکس فرگوسن نسبت به سایر باشگاه‌ها پول کمتری برای خرید بازیکن در اختیار داشته باشد. این که باشگاه توانست با ظهور باشگاه‌هایی مانند چلسی و منچسترسیتی که مالکانی ثروتمند و سرمایه‌گذاری کلان داشتند، تا این حد رقابتی بماند، بیشتر به خاطر نبوغ سر الکس فرگوسن بود.

بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲، پرداخت‌های سالانه بهره یونایتد به طور متوسط به ۱۸ میلیون پوند کاهش یافت اما در فصل 23-2022 این پرداخت‌ها به بیش از ۵۰ درصد افزایش یافت و به ۳۱ میلیون پوند رسید. دلیل این افزایش، بالا رفتن سطح بدهی در طول سال و نرخ‌های بهره بالاتر بود. در فصل گذشته، این مبلغ به ۳۶ میلیون پوند رسید که بالاترین رقم از سال 15-2014 بود.

بیشتر بدهی‌های کنونی یونایتد تا سال ۲۰۲۷ نیاز به بازپرداخت دارند. این یک چالش برای رتکلیف و تیمش محسوب می‌شود تا چطور بتوانند بازسازی تیم را با پروژه پرهزینه استادیوم ترکیب کنند. به ویژه اگر زمانی که باشگاه از تمامی جهات تحت فشار شدید مالی است، پرداخت‌های بهره به سال‌های ابتدایی گلیزرها بازگردد.

آنچه هواداران را خشمگین می‌کند این است که یونایتد از زمان مالکیت گلیزرها در سال ۲۰۰۵، حدود ۸۱۵ میلیون پوند صرف پرداخت بهره وام کرده است، هزینه‌های که می‌توانست صرف ساخت استادیوم جدید شود. برای درک بهتر این مبلغ، باید گفت که این رقم بیش از سه برابر بیشترین مبلغ بهره پرداختی باشگاه دیگر لیگ برتر یعنی رسنال در همان دوره است و حتی بیشتر از ۷۵۰ میلیون پوندی است که گفته می‌شود یونایتد تنها برای بازسازی جایگاه جنوبی اولدترافورد نیاز دارد.

با در نظر گرفتن هدررفت‌ سرمایه‌های زیاد در بازار نقل و انتقالات چندان تعجب‌آور نیست که کارکنانی که با از دست دادن شغلشان مواجه‌ شده یا هوادارانی که با افزایش قیمت بلیت‌ها روبه‌رو هستند، این‌چنین عصبانی و ناامید باشند.

گزارش مالی کامل منچستریونایتد برای فصل گذشته که در سپتامبر منتشر شد، نشان داد که این باشگاه طی پنج سال گذشته ضرر ۳۵۸ میلیون پوندی قبل از کسر مالیات گزارش کرده، که بیشتر به دلیل سرمایه‌گذاری سنگین در تیم اول بوده است. باشگاه در این مدت بیش از ۹۰۰ میلیون پوند برای جذب بازیکنان جدید هزینه کرده است.

از زمان بازنشستگی سر الکس فرگوسن در سال ۲۰۱۳، یونایتد ۱.۹۸ میلیارد پوند برای خرید بازیکن هزینه کرده است اما نتایج آنها ناامیدکننده بوده است. در ۱۱ فصل اخیر، تیم ۲۵۴ امتیاز کمتر از قهرمانان لیگ برتر کسب کرده است. این فصل نیز وضعیت شباهت زیادی به فصول گذشته دارد و یونایتد پس از ۱۷ بازی و کسب ۲۲ امتیاز، همچان ۱۷ امتیاز از لیورپول صدرنشین کم‌تر دارد.

این وضعیت نشان می‌دهد که بدون مدیریت صحیح، جذب بازیکنان جدید بر اساس داده‌ها و تطابق آنها با سیستم تیم، حتی هزینه‌های سنگین هم می‌تواند بدون هیچ گونه بازدهی هدر برود. با وجود این همه سرمایه‌گذاری، منچستریونایتد هنوز هم برای رقابت واقعی با تیم‌های دیگر به هزینه‌های بیشتری نیاز دارد.

سوئیس رمبل، وبلاگ‌ معروف امور مالی فوتبال، می‌گوید  که منچستریونایتد در سه سال گذشته، به سختی قوانین سودآوری و پایداری مالی لیگ برتر (PSR) را رعایت کرده است. او برآورد می‌کند که این باشگاه در سال‌های 2022 تا 2024 پس از کاهش هزینه‌های قانونی، ضرری معادل 103 میلیون پوند ثبت کرده است که تنها 2 میلیون پوند کمتر از حد مجاز 105 میلیون پوند بوده است.

ارزیابی بعدی PSR فصل 22-2021 را شامل نمی‌شود که یونایتد در آن ضرری معادل 150 میلیون پوند ثبت کرده و سومین زیان بزرگ تاریخ فوتبال انگلیس است. این به باشگاه کمی فضای بیشتر می‌دهد و در این فصل نیز درآمدهای جدیدی به دست آمده است. به عنوان مثال، انتظار می‌رود که همکاری جدید با کمپانی تجارت الکترونیک SCAYLE حدود 30 میلیون پوند درآمد اضافی به همراه داشته باشد و قرارداد جدید اسپانسرینگ پیراهن با اسنپدراگون به ارزش 60 میلیون پوند در سال، حداقل 13 میلیون پوند بیشتر از قرارداد قبلی با تیم ویوئر (TeamViewer) به درآمد باشگاه اضافه می‌کند.

افرادی که داخل باشگاه هستند معتقدند که سال‌ها عملکرد ضعیف در لیگ‌های داخلی و رقابت‌های اروپایی تأثیر خود را گذاشته است. از دست دادن شانس حضور در لیگ قهرمانان برای یک فصل دیگر، حدود 10 میلیون پوند جریمه برای قرارداد لباس با آدیداس به همراه خواهد داشت و یک منبع درآمد بزرگ را از دست خواهد داد.

در پنج سال گذشته، یونایتد حدود 233 میلیون پوند از درآمدهای پخش مسابقات اروپایی به دست آورده است که حدود 100 میلیون پوند کمتر از لیورپول و به‌طور قابل‌توجهی کمتر از 470 میلیون پوند منچسترسیتی است.

همچنین منچسترسیتی با 550 میلیون پوند طی 8 سال، سود زیادی از فروش بازیکنان به دست آورده، در حالی که بالاترین رقم فروش یونایتد در 15 سال گذشته تنها 37 میلیون پوند بوده است. اگرچه یونایتد تابستان گذشته فروش بازیکن بهتری داشته است، اما چالش اصلی سال آینده آنها پیدا کردن خریدار برای بازیکنانی با حقوق بالا و عملکرد ضعیف مانند مارکوس رشفورد، کاسمیرو و آنتونی خواهد بود تا منابع مالی برای سرمایه‌گذاری مجدد را فراهم کنند.

به یاد داشتن این نکته اهمیت دارد که در حال حاضر بدهی نقل و انتقالاتی فعلی منچستریونایتد ـ پولی که هنوز به باشگاه‌های دیگر بابت نقل و انتقالات گذشته بدهکار است ـ به ۳۳۱ میلیون پوند رسیده که بالاترین رقم تاریخ باشگاه است و در دو سال اخیر دو برابر شده است. اگر چه بسیاری از باشگاه‌ها از بدهی نقل و انتقالاتی به عنوان ابزاری برای تأمین سرمایه استفاده می‌کنند، اما این موضوع باعث شده که بدهی کلی منچستریونایتد به ۸۷۸ میلیون پوند برسد. با احتساب اضافه شدن 100 میلیون پوند به تسهیلات اعتباری آنها در ماه ژوئیه، این رقم نزدیک به یک میلیارد پوند خواهد بود

با توجه به این وضعیت، تعجب‌آور نیست که رتکلیف به دقت همه هزینه‌ها را بررسی می‌کند و به دنبال منابع درآمدی جدید می‌گردد. این اقدامات شامل مشاوره حقوقی برای گرفتن غرامت در صورت متهم شدن باشگاه منچسترسیتی به دلیل نقض قوانین مالی لیگ برتر در سال آینده است. همچنین به احتمال زیاد منچستریونایتد یک بازی دوستانه پس از اتمام فصل در مالزی برگزار خواهد کرد که برآورد می‌شود حدود ۸ میلیون پوند درآمد خواهد داشت. هر هوادار منچستریونایتد آرزو دارد که تیمی در سطح جهانی، یک استادیوم کلاس جهانی داشته باشد، اما تأمین هزینه‌های هر دو این‌ها برای رتکلیف چالشی بزرگ خواهد بود.

یادداشت جیمز داکر از وب‌سایت تلگراف با اندکی دخل و تصرف