روباهی در محوطه؛ فلیک چه تغییرات فنی در بازی لواندوفسکی ایجاد کرده؟ / ایستگاه تاکتیک

اختصاصی طرفداری | از بارسلونایِ هانسی فلیک تا اینجا صحبت‌های بسیار زیادی در جامعه فنی فوتبال در سراسر دنیا مطرح شده؛ تیمی که در زمانی کوتاه با سرمربی جدید خود توانسته تغییرات فنی مهمی را نسبت به فصل گذشته ایجاد کند.

در نخستین یادداشت فنی مربوط به بارسلونایِ فلیک، بررسی مفصلی از وضعیت این تیم در هفته‌های ابتدایی ارائه دادم (وضعیت فنی بارسلونا زیر نظر فلیک) و حالا در این یادداشت به یکی دیگر از مسائل فنی مهم بارسلونا زیر نظر سرمربی جدید می‌پردازم. مسئله‌ای که مربوط به درخشش خیره‌کننده مهاجم نوک کهنه کار این تیم، روبرت لواندوفسکی، می‌شود. مهاجم لهستانی زیر نظر سرمربی جدید بار دیگر توانایی‌های گذشته خود را نشان داده و تبدیل به قدرت اصلی بارسلونا در امر گلزنی شده؛ جایی که ما شاهد تولد دوباره یک مهاجم نوک استثنایی هستیم که در سال‌های نه چندان دور نیز هنرنمایی‌های او را دیده بودیم.

در این یادداشت به طور ویژه و مفصل به بررسی تغییرات فنی انجام شده توسط هانسی فلیک در سبک بازی روبرت لواندوفسکی می‌پردازم و به شما خواهم گفت که سرمربی آلمانی چگونه توانسته بهترین بازدهی را از مهاجم لهستانی خود تا اینجا بگیرد. مسئله‌ای که شاید یکی از مهم‌ترین عواملی بوده که باعث شده بارسلونا تا اینجا عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته باشد. مطابق روال همیشه چندین داده فنی پیشرفته مهم و کلیدی را در بازه‌های زمانی مختلف درباره لواندوفسکی تعریف، مطالعه و تحلیل خواهم کرد تا تغییرات فنی این بازیکن زیر نظر دو سرمربی مختلف برای شما عیان شود.

خیلی سریع وارد بحث فنی می‌شوم. هفت داده فنی پیشرفته بسیار مهم و کلیدی را برای این بحث انتخاب و استخراج کرده‌ام که در دو بازه زمانی فصل پیش و فصل جاری، مورد مطالعه قرار می‌دهم. عملکرد فصل پیش لواندوفسکی زیر نظر ژاوی و عملکرد این مهاجم زیر نظر فلیک در فصل جاری. ابتدا به تعریف این داده‌ها می‌پردازم که برای درک و فهم این یادداشت بسیار حائز اهمیت است. داده نخست «xG» است (یادداشت Expected Goals). داده دوم تعداد ضربه به سمت دروازه حریفان است. داده سوم «Pass OBV» است. پیش از این در یادداشت علم آنالیز با OBV به طور مفصل درباره مفهوم OBV صحبت کرده‌ام. به طور خلاصه این داده به ما می‌گوید که هر بازیکن از طریق کنش ارسال پاس، تا چه اندازه توانسته تیم را به احتمال موقعیت گلزنی بهتر سوق دهد. هر چه این عدد بالاتر باشد، به این معنی است که بازیکن مورد نظر با ارسال پاس‌های مختلف خود توانسته تیم را رو به جلو و در راستای رسیدن به امکان گلزنی بهتر، سوق دهد. داده بعدی «xA» (توضیح مفصل فنی) است. داده پنجم «Turnovers» (از دست دادن توپ) خواهد بود. 

داده بعد تعداد لمس توپ در محوطه جریمه حریفان است و در نهایت داده آخر نیز «xG/Shot» است که نشان می‌دهد به طور میانگین هر ضربه‌ای که لواندوفسکی به سمت دروازه حریفان در رقابت‌های لالیگا زده از لحاظ مقدار xG در چه سطحی بوده. همچون روال همیشه داده‌ها را نیز بر اساس «Percentile» (صدک) مشخص کرده‌ام تا بهتر بتوانیم به مقایسه کیفیت لواندوفسکی در هر یک از این داده‌ها با فصل گذشته خودش بپردازیم. به عنوان مثال وقتی می‌گوییم لواندوفسکی از حیث داده فنی «xA» در صدک 5 اُم قرار دارد، به این معنی است که او تنها از 5 درصد بازیکنان هم‌پستش در لیگ‌های مطرح اروپایی وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته. حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت مهاجم لهستانی را در فصل گذشته زیر نظر ژاوی و تا اینجا در فصل جاری زیر نظر هانسی فلیک از حیث این هفت داده فنی پیشرفته نشان می‌دهد.

مطالعه وضعیت بسیار جالب توجه است. می‌بینیم که لواندوفسکی با مقدار 0.79 xG در صدک استثنایی 99 اُم در فصل جاری جای گرفته که نشان می‌دهد تقریبا از هر مهاجم دیگری در لیگ‌های مطرح اروپایی از این حیث بهتر عمل کرده. این عدد برای مهاجم لهستانی در فصل گذشته و زیر نظر ژاوی 0.40 به ازای هر بازی بوده که او را فصل پیش در صدک 80 اُم جای داده. این وضعیت از لحاظ ضربات به سمت دروازه حریفان نیز ادامه داشته. مهاجم لهستانی این فصل با 3.79 ضربه به سمت دروازه حریفان در هر بازی، در صدک فوق العاده 96 اُم جای گرفته در حالی که فصل پیش او با میانگین 2.72 ضربه در صدک 74 اُم قرار داشت. همچنین می‌بینیم که لواندوفسکی این فصل به طور میانگین ضرباتی که به سمت دروازه حریفان زده نیز از لحاظ مقدار xG باکیفیت‌تر بوده. او این فصل از این حیث در صدک استثنایی 96 اُم جای گرفته در حالی که فصل گذشته زیر نظر ژاوی در صدک 67 اُم جای داشت.

مهاجم کهنه کار بارسلونا این فصل توپ‌های کمتری را در جریان بازی از دست داده. او با میانگین 2.79 بار از دست دادن توپ در فصل جاری در هر بازی، در صدک خوب 76 اُم جای گرفته در حالی که فصل پیش زیر نظر ژاوی او به طور میانگین در هر بازی 3.53 بار توپ را تقدیم حریفان کرد و در صدک ضعیف 45 اُم جای گرفت. مطابق انتظار لواندوفسکی این فصل لمس توپ‌های بیشتری را نیز درون باکس از خود نشان داده و به طور پیاپی توانسته خودش را درون باکس هدف ارسال پاس قرار دهد (صدک 92 در برابر 82). در نقطه مقابل اما می‌بینیم که مهاجم لهستانی از لحاظ کار با توپ (عمدتا بیرون باکس) و مشارکت در گردش توپ تیم و همچنین خلق موقعیت نسبت به فصل گذشته ضعیف‌تر عمل کرده. او از لحاظ کیفیت پاس دادن به هم تیمی‌ها و همچنین خلق موقعیت برای هم‌تیمی‌هایش این فصل در صدک‌های نازل 1 اُم و 5 اُم قرار گرفته در حالی که فصل پیش زیر نظر ژاوی او در صدک های 17 اُم و 76 اُم در بین مهاجمان لیگ‌های مطرح اروپایی قرار داشت که تغییر بسیار مهمی در سبک بازی لواندوفسکی به حساب می‌آید.

حالا تحلیل مجموع این هفت داده فنی پیشرفته به ما چه می‌گوید؟ ما شاهد یک تغییر بنیادیِ مهم در سبک بازی لواندوفسکی زیر نظر هانسی فلیک هستیم. سرمربی آلمانی همان‌طور که در یادداشت گذشته نیز اشاره کردم به خوبی لواندوفسکی را می‌شناسد و از توانایی‌های فنی این بازیکن آگاه است. نسخه جدید لواندوفسکی نسبت به فصل گذشته بسیار کمتر در امر گردش توپ تیم مشارکت می‌کند و بسیار کمتر برای هم‌تیمی‌هایش خلق موقعیت می‌کند. در نقطه مقابل اما او با تدابیر فنی فلیک، بسیار بیشتر در موقعیت گلزنی باکیفیت قرار می‌گیرد، بسیار بیشتر فرصت دارد تا در باکس توپ دریافت کند و بسیار بیشتر نیز به سمت دروازه حریفان شوت می‌زند.

این چند عامل باعث شده تا مطابق انتظار او توپ کمتر و مالکیت توپ کمتری را نیز از دست بدهد و تمام تمرکز خود را معطوف به درون باکس کند. جایی که روبرت لواندوفسکی ذاتا علاقه دارد در آن هنرنمایی کند. او تا اینجا بیشتر از هر مهاجم دیگری در لیگ‌های مطرح اروپایی توانسته شوت بزند و همچنین در موقعیت گلزنی باکیفیت قرار گیرد. این مهم‌ترین تفاوت او با فصل گذشته است. جایی که او زیر نظر ژاوی سعی داشت تا در امر بازی سازی تیم و به گردش درآوردن توپ مشارکت بیشتری از خود نشان دهد اما این فصل او در این حوزه از سوی فلیک مسئولیت‌های کمتری را به عهده گرفته است. در چنین شرایطی است که ما با نسخه «Fox in the box» لواندوفسکی رو‌به‌رو هستیم. همان نسخه‌ای که می‌تواند خطرناک‌ترین ورژن او را خلق کند و برای هر تیمی تبدیل به یک ماشین گلزنی شود.

هانسی فلیک به خوبی در حال پیش‌روی در بارسلونا است. البته همان‌طور که واضح است، هواداران این تیم نباید با این‌گونه پیشرفت‌ها دچار غرور کاذب شوند. هانسی فلیک هنوز کار بسیار زیادی در بارسلونا پیش‌رو دارد و در صورت داشتن زمان، می‌تواند مشکلات بیشتری را در این تیم حل کند. آینده بارسلونا با یک سرمربی مدرن و واقعی کاملا روشن است اما هنوز در و تخته‌‌های زیادی باقی مانده که باید با یکدیگر جور شوند.

*داده‌های فنی پیشرفته از کمپانی مرجع StatsBomb استخراج شده است.