خاطرات فوتبالی با ماتیا کژمان؛ بتمن صربستانی و آقای گل سه دوره لیگ برتر هلند با سابقه بازی در چلسی، اتلتیکو مادرید و پاری سن ژرمن

طرفداری | ماتیا کژمان (Mateja Kežman)، 12 آوریل 1979، در شهر بلگراد، در کشور یوگسلاوی سابق، چشم به جهان گشود. کژمان در پست مهاجم نوک بازی می‌کرد و یکی از مهاجمین برتر عصر خود بود. زلاتکو کژمان، پدر ماتیا، یک دروازه‌بان بود که در باشگاه زمون بازی می‌کرد و همین، باعث علاقه ماتیا به فوتبال شد و او از همین باشگاه، فعالیت فوتبالی خود را آغاز کرد. ماتیا در هفت سالگی راهی باشگاه زمون شد و به مدت ده سال در این باشگاه، فوتبال را یاد گرفت. کژمان در سال 1996، برای اولین بار به یک تیم بزرگسال پیوست و راهی باشگاه رادنیکی پایروت شد. او بعد از 17 بازی و 11 گل، در دو باشگاه دیگر کشور یوگسلاوی سابق، لوژنیکا و اسمردووا بازی کرد و در سال 1998، به عنوان یک استعداد نوظهور، راهی پارتیزان بلگراد شد. او در 19 سالگی، فصل اول خود در پارتیزان را با آمار 22 بازی، شش گل و قهرمانی در لیگ، به پایان می‌برد. او در دربی ابدی (نبرد ستاره سرخ بلگراد و پارتیزان)، با گل دقایق آخر خود، پیروزی 2-1 در دربی را برای پارتیزان‌ها به ارمغان آورد.

در فصل دوم حضور کژمان در پایتخت فعلی صربستان، میودراگ یشیچ، سرمربی سابق شهرداری تبریز، سرمربی پارتیزان بلگراد شد و اعتقاد زیادی به بازی کژمان داشت. کژمان در این فصل با 27 گل، آقای گل لیگ برتر یوگسلاوی شد و در شش مسابقه مرحله مقدماتی لیگ قهرمانان اروپا نیز، شش گل به ثمر رساند تا در 20 سالگی، به یکی از استعدادهای جدید اروپا تبدیل شود. کژمان مرد محبوب پارتیزان‌ها بود زیرا در دربی ابدی، پنج مسابقه و پنج گل را ثبت کرد و بازی‌های بسیار خوبی را برای سفید و مشکی‌پوشان انجام داد. کژمان در تابستان 2000، با قراردادی به ارزش 14 میلیون یورو، به آیندهوون هلند پیوست.

کژمان در همان فصل اول حضورش در آیندهوون، موتور گلزنی خود را روشن کرد و با آمار 33 بازی، 24 گل و سه پاس گل، آقای گل هلند شد. او در سایر تورنمنت‌ها همانند آمستل کاپ، مقدماتی چمپیونزلیگ و جام یوفا، آمار 16 بازی، هفت گل را ثبت کرد و یک فصل بسیار طوفانی را پشت سر گذاشت. آیندهوون نیز با درخشش کژمان، قهرمان لیگ برتر هلند نام گرفت. فصل دوم کژمان در آیندهوون، با آمار 41 بازی، 20 گل و چهار پاس گل سپری شد و یک سوپرکاپ هلند نیز به افتخارات آنها اضافه شد. او آنقدر در آیندهوون درخشیده بود که لقب بتمن را از تماشاگران هلندی دریافت کرد. هربار که کژمان برای این باشگاه هلندی گل می‌زد، موسیقی فیلم بتمن در استادیوم پخش می‌شد. زوج کژمان و آرین روبن در خط حمله آیندهوون، آنقدر موفق و تاثیرگذار بود که ملقب به زوج بتمن اَند رابین (Batman and Robin) شد. کژمان در فصل سوم حضورش در آیندهوون نیز بار دیگر آقای گل هلند شد و در 33 بازی، 35 گل و چهار پاس گل را ثبت کرد. قهرمانی در سوپرکاپ هلند و لیگ برتر، حاصل یک درخشش دیگر از این بازیکن بود. کژمان یک فصل دیگر، در آیندهوون حضور داشت و برای سومین مرتبه آقای گل هلند شد و در 29 بازی اردیویسه، 31 گل و شش پاس گل را ثبت کرد. او در جام یوفای این فصل نیز با زدن شش گل، آقای گل شد. با وجود درخشش کژمان، آیندهوون موفق نشد عنوان قهرمانی لیگ برتر هلند را به دست آورد. آژاکس با شش امتیاز اختلاف، آیندهوون را از یک عنوان قهرمانی دیگر، محروم کرد. یک سوپرکاپ دیگر، در افتخارات مشترک کژمان و آیندهوون ثبت شد.

بتمن صربستانی در سال 2004، یکی از خریدهای رویایی آقای خاص برای چلسی بود. چلسی برای جذب کژمان رقبای زیادی را شکست داد و با 7.5 میلیون یورو، آقای گل سه دوره لیگ برتر هلند را آبی‌پوش کرد. او شماره 9 چلسی را پوشید که پس از انتقال جیمی فلوید هاسلبنک به میدلزبورو، در دسترس قرار گرفته بود. اولین گل کژمان با پیراهن چلسی، در دور سوم لیگ کاپ و دیدار برابر وستهم به ثمر رسید که چلسی با تک گل او، بازی را پیروز شد. سرانجام چلسی به فینال لیگ کاپ صعود کرد و با گلزنی کژمان، 3-2 لیورپول را شکست داد و قهرمان این جام شد. کژمان در این فصل آمار 25 بازی، چهار گل در لیگ برتر، 9 بازی، دو پاس گل در لیگ قهرمانان اروپا، چهار بازی، دو گل در لیگ کاپ و سه بازی، یک گل در جام اتحادیه را به ثبت رساند. چلسی در این سال قهرمان لیگ برتر انگلستان شد اما کژمان، همان ماشین گلزنی آیندهوون نبود و به همین دلیل، در سال 2005 با مبلغ 9 میلیون یورو، به اتلتیکو مادرید فروخته شد.

کژمان یک فصل در اتلتیکو بازی کرد و آمار 30 بازی، هشت گل در لالیگا و سه بازی، دو گل را در کوپا دل‌ری به ثبت رساند. زوج کژمان در اتلتیکو، فرناندو تورس بود که عملکرد موفقی را در مجموع با این بازیکن به ثبت رسانده بود. کژمان در این فصل دچار یک مصدومیت شد و چند بازی را از دست داد. بعد از یک فصل بازی در لالیگا، مقصد این بازیکن در سال 2006، بار دیگر دستخوش تغییر شد و او با هفت میلیون یورو راهی فنرباغچه شد. 33 بازی، 11 گل و هشت پاس گل در فصل اول حضور کژمان در ترکیه ثبت شد. او به همراه فنرلاغچه، قهرمانی در لیگ برتر ترکیه را به افتخارات دیگر خود اضافه کرد. کژمان در فصل دوم خود در ترکیه، آقای گل جام حذفی این کشور شد و قهرمانی سوپرکاپ ترکیه را نیز تجربه کرد. آمار فصل دوم کژمان، 33 بازی، 19 گل و سه پاس گل بود.

در سال 2009، پاری سن ژرمن که بعد از ادامه همکاری با پل لوگوئن، نیازمند تقویت خود با چند بازیکن تراز اول بود، ماتیا کژمان را با 3.7 میلیون یورو از فنرباغچه به خدمت گرفت. کژمان اولین گل خود با پیراهن پاریس را در دیدار برابر نانت، با گلزنی از روی نقطه پنالتی، تجربه می‌کند. بعد از گلزنی در چند مسابقه از لیگ برتر فرانسه و جام یوفا، کژمان، بازیکن برتر ماه پاریس می‌شود اما بعد از حواشی در یک مسابقه، او جایگاه خود در پاریس را از دست می‌دهد. کژمان پیراهن پاریس را بعد از اعتراض چند هوادار به زمین می‌اندازد و درنهایت مدتی محروم می‌شود. او سپس اعتماد پل لوگوئن را از دست می‌دهد و سرانجام در زمستان 2009، با قراردادی قرضی، راهی زنیت سنت پترزبورگ روسیه می‌شود. آمار کژمان در شش ماه حضورش در پاریس، 35 بازی، هشت گل و سه پاس گل بود. کژمان در روسیه، آمار 10 بازی و دو گل را ثبت می‌کند و سپس بعد از شش ماه، به پاریس باز می‌گردد.

کژمان بعد از جدایی لوگوئن از پاریس، در این تیم می‌ماند و به دو گل در 10 بازی می‌رسد. در نوامبر 2010، سرانجام قرارداد این بازیکن با پاری سن ژرمن فسخ می‌شود و کژمان بعد از دو ماه جستجو، باشگاه چین جنوبی در لیگ برتر هنگ کنگ را به عنوان مقصد جدید خود برمی‌گزیند. 14 بازی، هفت گل و کسب سه قهرمانی در لیگ برتر، جام حذفی و لیگ کاپ هنگ کنگ، حاصل حضور کژمان در آسیا بود. کژمان در AFC کاپ نیز برای این باشگاه بازی می‌کند. او در سال 2011، به باشگاه باته بوریسوف بلاروس ملحق می‌شود و در لیگ قهرمانان اروپا برای آنها بازی می‌کند. باته بوریسوف که در گروه بارسلونا، میلان و ویکتوریا پلژن قرار گرفته، در پنج مسابقه از کژمان استفاده می‌کند اما این بازیکن به هیچ گل و پاس گلی نمی‌رسد. کژمان درنهایت با آمار 11 بازی، دو پاس گل و قهرمانی لیگ بلاروس، به ماجراجویی خود در این کشور، پایان می‌دهد. یک فصل حضور در چین جنوبی، آخرین فصل کژمان در فوتبال حرفه‌ای بود. او در زمستان 2012، از فوتبال خداحافظی می‌کند. شماره 38 کژمان در باشگاه چین جنوبی، به همراه او بازنشست شد.

کژمان در رده ملی، ابتدا به تیم ملی یوگسلاوی دعوت می‌شود. او اولین بازی خود برای این کشور را در دیدار برابر چین در سال 2000، تجربه کرد که یوگسلاوی با دو گل پیروز شد. کژمان در اولین مسابقه ملی خود، یک گل به ثمر رساند. او به همراه یوگسلاوی، حضور در یورو 2000 را تجربه می‌کند و در دو دیدار ابتدایی برای این کشور به میدان می‌رود. کژمان در بازی دوم مرحله گروهی، در دقیقه 88 مسابقه یوگسلاوی برابر نروژ، از زمین بازی اخراج می‌شود و دو مسابقه بعدی خود از جمله دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی را از دست می‌دهد و درنهایت با شکست یوگسلاوی برابر اسپانیا، کار خود در یورو را با دو بازی به اتمام می‌رساند. کژمان در 23 بازی ملی برای کشور یوگسلاوی، 10 گل به ثمر می‌رساند و بعد از فروپاشی این کشور، عضوی از تیم ملی صربستان و مونته نگرو می‌شود. کژمان در 26 بازی برای صربستان و مونته نگرو، به هفت گل ملی می‌رسد. او به همراه این کشور، به جام جهانی 2006 صعود می‌کند. کژمان در دو بازی جام جهانی برابر هلند و آرژانتین بازی می‌کند. او در دقیقه 65 بازی کشورش برابر آرژانتین با کارت قرمز مستقیم داور، از زمین بازی اخراج می‌شود تا بعد از اخراج در یورو 2000، یک اخراج در یک تورنمنت ملی مهم دیگر را تجربه کند. بعد از جام جهانی 2006، کژمان دیگر در تیم ملی بازی نکرد.

ماتیا کژمان یکی از پیروان کلیسای ارتدکس صربستان است و خالکوبی‌هایی مذهبی دارد. او متعهد شده است که روزی راهب یک کلیسای ارتدکس شود. کژمان بعد از خداحافظی از فوتبال مدتی به عنوان مدیر ورزشی باشگاه پارتیزان بلگراد فعالیت کرد و سپس ایجنت شد. او با بازیکنانی مثل سرگئی میلینکوویچ ساویچ همکاری دارد.