ماهر اسد کیست؛ هر آنچه از برادر بشار اسد و فرمانده لشکر زرهی ارتش سوریه می‌دانیم

دو پسر خانواده اسد در سوریه در صدر اخبار این کشور قرار دارند؛ بشار اسد رییس جمهور سوریه و ماهر اسد برادر کوچکتر و کوچکترین فرزند خاندان اسد که از مقامات مهم نظامی سوریه است و زندگی سیاسی و شخصی‌اش پر از اخبار رسمی و حواشی غیررسمی است. درباره ماهر اسد چه می‌دانیم؟

گزارش ها درباره کشته شدن ماهر اسد در حمله هوایی اسرائیل

رسانه عربی الاحدث نزدیک به عربستان سعودی مدعی شده است که ماهر الاسد برادر بشار اسد رئیس جمهور سوریه توسط ارتش اسرائیل ترور شد. الاحدث همچنین مدعی شده است که ارتباط با ماهر اسد برادر بشار اسد قطع شده است. احتمالاً اسرائیل یک عملیات برای کشتن او صورت داده است و به ویلای او حمله کرده است. این درحالی است که شبکه اسکای نیوز به نقل از منابع آگاه شایعات مربوط به ترور ماهر اسد برادر بشار اسد رئیس جمهور سوریه را تکذیب کرد. ماهر اسد از مقامات مهم نظامی سوریه است. وی برادر بشار اسد فرمانده لشکر چهارم ارتش سوریه است. این لشکر ارتباط قوی با حزب الله لبنان داشته است.

العربیه فارسی نیز در گزارشی مدعی شده است که «منابع سوری شامگاه یکشنبه از حمله یک پهپاد با موشک‌های انفجاری قوی به ویلایی متعلق به لشکر چهارم سوریه واقع در نزدیکی شهرک یعفور در حومه دمشق خبر دادند. این منابع، اما اطلاعاتی درباره خسارات مادی و انسانی این حمله ارائه ندادند». العربیه همچنین مدعی شده است که «ماهر اسد یکی از مهمترین شخصیت‌های سوری است که به ایران و حزب الله لبنان نزدیک است».

دید‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرد که طی روز‌های گذشته پیام‌های هشداردهنده‌ای به ماهر اسد رسیده است که در آن گفته شده در صورت انتقال سلاح به لبنان، اسرائیل او را هدف قرار خواهد داد.

رسانه‌های سوری هنوز درباره این خبر واکنشی نشان نداده‌اند.

ماهر اسد فرزند آخر خانواده اسد

ماهر اسد، برادر کوچکتر رئیس جمهور سوریه بشار اسد و کوچکترین فرزند انیسا مخلوف و حافظ اسد است. او در حال حاضر عضو کمیته مرکزی حزب بعث سوریه و فرمانده لشکر زرهی ارتش سوریه است و به همراه هسته اطلاعات، کلیت ارتش سوریه را تشکیل می‌دهند.

او متولد ۸ دسامبر ۱۹۶۷ (۱۳۴۶ شمسی) در دمشق است. دو ساله بود که پدرش حافظ اسد رییس جمهور سوریه شد. ماهر برای تحصیلات متوسطه خود به مدرسه آکادمی آزادی رفت و سپس در دانشگاه دمشق در رشته مدیریت بازرگانی تحصیل کرد. پس از دانشگاه، او مانند برادر بزرگترش باسل، شغلی را در ارتش دنبال کرد. پس از مرگ باسل در سال ۱۹۹۴ برخی معتقد بودند که او به عنوان جانشین پدر معرفی خواهد شد، اما به دلیل پایین بودن سنش، بشار اسد به عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب شد. برخی نیز معقتدند که اخلاق تند ماهر در قیاس با روحیات بشار این معادله را به نفع بشار تغییر داده است.

ماهر با منال الجدان، یک زن اهل سنت ازدواج کرده است که از او دو دختر و یک پسر دارد. ازدواج او با یک زن اهل سنت، مانند برادرش بشار، ارتباطات تجاری او را با نخبگان اهل سنت تقویت کرد.

گلوبال پست در گزارشی مدعی شد که ماهر باعث شده که خواهر زنش مجد الجدان در اوت ۲۰۰۸ سوریه را به دلیل اختلافات مداوم ترک کند. ماهر اغلب با بشار در ملاء عام ظاهر می‌شد و گفته می‌شود یکی از نزدیک‌ترین مشاوران اوست. او با آصف شوکت که با خواهرش بشری اسد ازدواج کرده بود و رئیس اطلاعات نظامی بود، برای نفوذ در دولت اسد رقابت کرد.

اتهامات اقتصادی ماهر اسد

برخی از مخالفان بشار، اسد ماهر را متهم به دست داشتن در پولشویی می‌کردند. مجله فورچون نیز در گزارشی مدعی شد که ماهر از عملیات پولشویی میلیارد دلاری در بانک المدینه لبنان که در سال ۲۰۰۳ در آغاز جنگ عراق سقوط کرد، سود برده است. از المدینه برای پولشویی در برنامه نفت در برابر غذا سازمان ملل استفاده و از طریق المدینه بیش از ۱ میلیارد دلار پولشویی شده که ۲۵ درصد کمیسیون به مقامات سوریه و متحدان لبنانی آن‌ها تعلق گرفته است و از جمله دریافت کنندگان این پول، برادر بشار اسد ماهر بود.

ماهر اسد و اختلافات خانوادگی با پسردایی‌اش

میدل ایست در گزارشی در سال ۲۰۰۶ مدعی شده است که ماهر اسد چندین پروژه تجاری مختلف را با پسر دایی خود رامی مخلوف در لبنان اجرا کرد. اردیبهشت سال ۱۳۹۹ گزارش‌هایی از بروز اختلاف جدی میان این دو علنی شد، وقتی رامی مخلوف، پسر دایی ماهر و بشار اسد، در اقدامی کم سابقه، ویدئویی منتشر کرد و از پسر عمه‌اش خواست که برای حل و فصل اختلافات مالی شرکت تلفن همراه «سیریتل» با دولت سوریه مداخله کند. اما، درخواست مخلوف با واکنش قاطع دولت سوریه مواجه شد.

او در همان ویدئو گفت که «از کادر موجود که همیشه من را متهم می‌کند و من را بد و خطاکار می‌داند، خسته شده‌ام.» در همان زمان روزنامه العربیه به نقل از «منابع بلندپایه و ویژه از دمشق» مدعی شد که ریشه اختلافات میان مخلوف و اسد، مالی نیست. هر چند که دو طرف سعی می‌کنند آن را مالی نشان دهند.

این منابع ادعا کرده‌اند که «راز افزایش تنش» میان مخلوف و اسد، به نقش روسیه مربوط می‌شود. مخلوف، گفتگو‌های ویژه سیاسی را افشا کرده و دیدگاه پدرش «محمد» و برادرش «حافظ» را منتقل کرده است. پدر و برادر رامی، هر دو در مسکو مقیم هستند.

اتهامات حقوق بشری و سیاسی و تحریم‌ها

سازمان ملل در گزارشی این اتهام را به ماهر نسبت داده که او در قتل رفیق حریری دست داشته است. مخالفان اسد مدعی هستند این ماهر بوده است که در سال ۲۰۰۰ بشار اسد را قانع کرد تا اصلاحات سیاسی را که در ماه‌های آغازین حکومتش شروع کرده بود متوقف کند.

سازمان ملل و مخالفان اسد همچنین اتهام دیگری را علیه ماهر مطرح می‌کنند که او در جریان ناآرامی‌های داخلی سوریه در سرکوب و کشته شدن افرادی نقش موثر داشته و به ارتش دستور حمله داده است.

رسانه‌های اسرائیل همچنین به طرح ادعایی در مورد سه سال بعد از به ریاست جمهوری رسیدن بشار همواره ماهر را متهم به موضوعی کردند که هرگز ثابت نشده است. آن‌ها مدعی هستند که ماهر به همراه اعضای وزارت خارجه اسرائیل و دو بازرگان اسرائیلی عرب تبار در یک سری جلسات غیر رسمی به منظور از سرگیری مذاکرات صلح شرکت کرده و به اسرائیل پیشنهاد صلح دادند. آمریکا ماهر و لشگر چهارم را با اتهام «نقش اصلی در اقدامات رژیم سوریه در درعا» مورد تحریم قرار داد و اتحادیه اروپا نیز او را با اتهام «فرمانده اصلی خشونت علیه تظاهر کنندگان» تحریم کرد.

در سال ۲۰۱۱ باراک اوباما آوریل ۲۰۱۱، رییس جمهور وقت آمریکا، فرمان اجرایی ۱۳۵۷۲ مبنی بر مسدود کردن اموال ماهر اسد را با اتهامات حقوق بشری صادر کرد. ۱۲ سال بعد در ۲۰۲۳ آمریکا در اقدامی عجیب‌تر با اتهام مشارکت در صنعت مواد مخدر سوریه و قاچاق کاپتاگون دوباره ماهر را تحریم کرد. کمتر از یک سال بعد اتحادیه اروپا نیز با همین ادعا او را تحریم کرد.