نگاهی بر زندگی هنری و بیوگرافی گوهر خیراندیش

گوهر خیراندیش یکی از بازیگران زن باسابقه سینما و تلویزیون محسوب می‌شود که تا کنون ایفای نقش‌های بسیار جذابی داشته است. در ادامه مقاله پیش رو با بیوگرافی این بازیگر همراه شما هستیم.

گوهر خیراندیش بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون اهل ایران در سال 1333 به دنیا آمد. او بازیگری را از سال 1349 شروع کرد و سپس وقتی برای ادامه تحصیل به تهران رفت، تئاتر را ادامه داد. این هنرپیشه نخستین بار با حضور در سریال آئینه جلوی دوربین رفت و بعد از آن با فیلم روزهای انتظار وارد سینما شد. خانم خیراندیش تا کنون برای فیلم‌های زیر بام‌های شهر، چهره، جنگجوی پیروز نامزد و برای فیلم رسم عاشق‌کشی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن شده است. بازی در فیلم ارتفاع پست نیز برای او دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را به ارمغان آورد. در ادامه مقاله پیش رو پلازا با زندگینامه گوهر خیراندیش همراه شما هستیم.

فهرست مطالب:

اطلاعات شخصی گوهر خیراندیش

• نام و نام خانوادگی: گوهر خیراندیش
• تاریخ تولد: 1 شهریور 1333
• محل تولد: شیراز
• تحصیلات: کارشناسی بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران (1369)، دکترای افتخاری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1379)
• سن گوهر خیراندیش: 69 سال
• قد گوهر خیراندیش: 166 سانتی متر
• وضعیت تاهل: ازدواج با مرحوم جمشید اسماعیل خانی از سال 1351 تا درگذشت او در سال 1381
• صفحه اینستاگرام خانم خیراندیش: goharkheirandish@

بیوگرافی گوهر خیراندیش

در این بخش نگاهی بر زندگی شخصی خانم بازیگر داریم.

از کودکی تا جوانی

خانم خیراندیش در اولین‌ روز شهریور ماه سال 1333 در چهارراه مشیر واقع در خیابان قاآنی شهر شیراز به دنیا آمد. پدر ایشان یک کشاورز اهل اقلید شیراز و مادرشان یک ماما در بیمارستان مسیحیان شیراز بود. او دو برادر دارد که خداخواست و حسین نام دارند و همچنین سه خواهر به نام‌های گلابتون، رباب و مریم دارد. خانم خیراندیش فرزند آخر خانواده خود بودند. این بازیگر در سن 16 سالگی با نمایشی به نام عروس که کارگردان آن مرحوم جمشید اسماعیل خانی بود، وارد دنیای بازیگری شد.

ازدواج گوهر خیراندیش

همسر گوهر خیراندیش مرحوم جمشید اسماعیل‌خانی هنرمند توانمند سینما و تئاتر بودند و با این هنرمند فقید در دوران دبیرستان آشنا شد. همسر گوهر خیراندیش متولد 1329 بود. خانم خیراندیش در این باره در مصاحبه‌ای با مجله فیلم گفت:

مادرم با ازدواج من و جمشید مشکلی نداشت، اما تاکید داشت چون سنم خیلی پایین است، اسماعیل‌خانی باید چند سالی صبر کند تا من بزرگتر و بالغ‌تر شوم.

حاصل ازدواج او و جمشید اسماعیل‌خانی سه فرزند (یک پسر به نام امید و دو دختر به نام‌های آناهیتا و آزاده) است. این بازیگر پس از مرگ همسرش، ازدواج مجدد نداشت و سعی کرد در کنار بازیگری تئاتر، تلویزیون و سینما فرزندان خود را هم بزرگ کند و آن‌ها را به خارج از کشور بفرستد.

زندگی حرفه ای گوهر خیراندیش

در این قسمت کارنامه هنری این بازیگر را مرور می‌کنیم.

شروع بازیگری

گوهر خیراندیش پس از قبولی در دانشگاه در سال 57، با وجود اینکه کارمند اداره فرهنگ و هنر شیراز و بازیگر تئاتر در آن شهر بود، مجبور شد به همراه خانواده به تهران بیاید. اولین اثر تصویری گوهر خیراندیش فیلم روزهای انتظار است، اما این بازیگر زن برای درخشش در فیلم «بانو» به پنج سال زمان نیاز داشت. پس از «بانو» بود که سیل پیشنهادات کاری به سمت خیراندیش روانه شد و باعث شد او در یک سال چهار فیلم سینمایی بازی کند.

آغاز موفقیت و دیده شدن ها

خانم خیراندیش در سال 1374 با فیلم «چهره» به شهرت بیشتری رسید و به واسطه آن توانست نامزد سیمرغ شود. فیلم «جنگجوی پیروز» عنوان بعدی بود که این بازیگر در آن حضور داشت و باز هم نامزد سیمرغ شد. در سال 1380 بازی در نقش ننه مالک فیلم «ارتفاع پست» باعث شد تا این هنرپیشه دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را بازی کند. فیلم‌های «دنیا»، «واکنش پنجم» و «دعوت» جز آثار مشهور دیگر او بودند. اما در سال 1382 خانم خیراندیش بالاخره با ایفای نقش در فیلم «رسم عاشق‌کشی» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن جشنواره فجر شد.

این بازیگر در دهه 80 در چندین فیلم رمانتیک-کمدی به نام‌های «صندلی خالی»، «خواستگار محترم»، «دایره زنگی» و «خنده در باران» حضور پیدا کرد.

حضور خانم خیراندیش در سریال‌ ها

پس از سریال «آئینه»، او در مجموعه‌های «روزی روزگاری»، «زیر گنبد کبود» و «دو پنجره» حضور پیدا کرد. سپس به عنوان کاراکتر معروف جمیله گدا در سریال «سفر سبز» حضور داشت. «اشک‌ها و لبخندها» اثر سریالی بعدی او در تلویزیون بود. بعد از آن هم خانوم خیراندیش در سریال‌های مختلفی طی دهه 80 و 90 در تلویزیون حضور پیدا کرد و نقش‌آفرینی‌های او همیشه دوست داشتنی بودند.

گوهر خیراندیش در سال های اخیر

همانطور که پیشتر اشاره کردیم بعد از موفقیت‌های دهه 70 و 80 خانم خیراندیش را بیشتر در نقش‌های کوتاه و مکمل در آثار مختلف دیدیم. البته بازیگری او آنقدر شیرین بود که مورد توجه قرار می‌گرفت. در طی سال‌های اخیر او چندین کار سینمایی همچون «پاستاریونی»، «کلوپ همسران»، «خوب، بد، جلف ۲:ارتش سری»، «گورکن» و «دو روز دیرتر» در کارنامه خود داشت.

اما نکته قابل توجه درباره این هنرپیشه آثار سریالی‌اش هستند. این بازیگر از سال 1390 با ساخت ایران ۱ وارد شبکه نمایش خانگی شد اما در سال 1398 با نقش متفاوت مامان مهری سریال «هیولا» عجیب درخشید. او همچنین در سال 1399 نقش توران خانوم «زیرخاکی» را بازی کرد. لهجه شیرازی شیرین این بازیگر در نقش توران خانوم بسیار مورد توجه قرار گرفت. جدیدترین سریال این بازیگر «آفتاب پرست» بود.

فیلم دو روز دیرتر با بازی گوهر خیراندیش در جشنواره فجر 1402 اکران شد و تا کنون جدیدترین اثر او در جشنواره فیلم فجر است که هنوز نتوانسته اکران عمومی شود.

فیلم های گوهر خیراندیش

سریال های گوهر خیراندیش

مجموعه های شبکه نمایش خانگی گوهر خیراندیش

تئاترهای گوهر خیراندیش

نقش های ماندگار گوهر خیراندیش در سینما

گوهر خیراندیش تاکنون در فیلم‌های سینمایی متنوع و شاخصی نقش‌آفرینی کرده و با کارگردانان بزرگ سینمای ایران همکاری داشته است. در این قسمت نگاهی به نقش‌های ماندگار گوهر خیراندیش در سینما خواهیم انداخت.

1. فیلم سینمایی بانو

• نقش: هاجر
• کارگردان: داریوش مهرجویی

«بانو» یکی از بهترین آثار کارگردان بزرگ سینمای ایران داریوش مهرجویی است و گوهر خیراندیش با گریمی خارق‌العاده یکی از نقش‌های متفاوت کارنامه هنری‌اش را ایفا کرده است. «بانو» داستان زنی است که متوجه می‌شود شوهرش علاقه‌ای به او ندارد و قصد متارکه با او را دارد. او سعی می‌کند مقاومت کند و به همین منظور باغبانشان کرمعلی و همسرش را دعوت می‌کند و مهمانی مجللی برگزار می‌کند تا در برابر بحران‌های روحی که بر او وارد شده ایستادگی کند، اما ماجراهای دیگری اتفاق می‌افتد.

2. فیلم ارتفاع پست

• نقش: مادر نرگس
• کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا
• جوایز: دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشنواره فیلم فجر | برنده جایزه هفدهمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان

«ارتفاع پست» به گواه خیلی از مخاطبان و منتقدان جزو سه کار برتر ابراهیم حاتمی‌کیا در تمام دوران فیلمسازی‌اش است. ارتفاع پست که بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است، ماجرای مردی است که قصد هواپیماربایی دارد، اما زن و خانواده و دوستانش را با وعده پیدا کردن شغل و وجود امکانات رفاهی بهتر سوار هواپیما می‌کند. در این بین فقط زن قاسم از نیت او با خبر است.

3. فیلم واکنش پنجم

• نقش: زیر مدینه
• کارگردان: تهمینه میلانی
• جایزه: تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از هفتمین جشن خانه سینما

فرشته همسر سعید و عروس حاج صفدر است. پس از اینکه شوهرش سعید بر اثر یک تصادف از دنیا می‌رود، حاج صفدر حکم می‌کند که فرشته یا باید با پسر دیگرش ازدواج کند یا از خانه آن‌ها برود؛ چون خودش در خانه دو پسر مجرد دارد. فرشته هم قبول نمی‌کند، اما صفدر بچه‌ها را از عروسش می‌گیرد. چند وقتی فرشته پنجشنبه‌ها بچه‌هایش را می‌بیند، اما یکی از روزها تصمیم می‌گیرد بچه‌ها را بردارد و فرار کند. ادامه داستان به ماجرای جذاب تعقیب و گریز حاج صفدر با عروس و نوه‌هایش است. خیراندیش در این فیلم نقش پیرزنی را ایفا می‌کند که به فرشته پناه می‌دهد تا از دست حاج صفدر در امان باشد.

4. فیلم رسم عاشق کشی

• نقش: مادر جلال
• کارگردان: خسرو معصومی
• جایزه: برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر

فیلم «رسم عاشق‌کشی» که نویسندگی و کارگردانی آن را خسرو معصومی بر عهده دارد، ماجرای فردی به اسم جلال است که به هنگام قطع درختان در جنگل دستگیر و اره او ضبط می‌شود. در کش و قوس پرداخت هزینه اره و پس گرفتن آن، لطیف که سرباز است با دیدن ماجان (دختر جلال) عاشق او می‌شود. مادر جلال (باجی) که دورادور لطیف را می‌شناسد، نظر متفاوتی درباره ازدواج لطیف و ماجان دارد. این فیلم در جشنواره بیست و دوم فیلم فجر کاندید دریافت هفت سیمرغ بلورین شد که از این میان گوهر خیراندیش توانست سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن را نصیب خود کند.

5. فیلم آذر، شهدخت، پرویز و دیگران

• نقش: شهدخت فیروزکوهی
• کارگردان: بهروز افخمی

پرویز دیوان بیگی یک بازیگر مشهور سینماست. همسرش شهدخت به بازیگری علاقه‌مند است و در یکی از آثار سینمایی بر حسب اتفاق، کارگردان از همسر پرویز می‌خواهد تا در فیلم همبازی شوهرش باشد. فیلم ساخته می‌شود و بازی شهدخت به شدت مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار می‌گیرد. شهدخت معروف می‌شود و این وسط پرویز محبوبیت شهدخت را برنمی‌تابد. این دو با هم قهر می‌کنند تا اینکه دخترشان از خارج برمی‌گردد. «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» یکی از آثار تحسین شده بهروز افخمی است که بر اساس رمانی از همسرش مرجان شیرمحمدی ساخته شده است. مرجان شیرمحمدی هم در این اثر برای اولین بار جلوی دوربین همسرش رفته است و نقش آذر (دختر پرویز و شهدخت) را برعهده دارد.

نقش های ماندگار گوهر خیراندیش در تلویزیون

در این قسمت هم با بهترین سریال‌هایی که خیراندیش در آن‌ها هنرنمایی کرده است آشنا می‌شویم.

1. سریال همسایه ها

• نقش: مادر رضا
• کارگردان: محمدحسین لطیفی
• همبازی‌ها: علی نصیریان، امین حیایی، محمدرضا شریفی‌نیا، فلورا سام، کیهان ملکی، رامین پرچمی و کمند امیرسلیمانی

همسایه‌ها قصه چند همسایه بود که در خانه آقای فردوس زندگی می‌کردند و با برگشتن او به این خانه، زندگی‌شان دچار اتفاقات جدیدی می‌شد. خیراندیش در این سریال در نقش مادر یکی از شخصیت‌های اصلی سریال به نام رضا (با بازی امین حیایی) ایفای نقش می‌کرد. او مادری سنتی و مهربان و اغلب به فکر پیدا کردن دختری خوب و خانواده‌دار برای پسرش بود.

2. سریال سفر سبز

• نقش: جمیله گدا
• کارگردان: محمدحسین لطیفی
• همبازی‌ها: پارسا پیروزفر، امین تارخ، محمدرضا شریفی نیا، سارا خوئینی‌ها، لادن مستوفی، رضا توکلی، آزیتا حاجیان و حسن پورشیرازی

دنیل وستبرگ (پارسا پیروزفر) بر اثر اتفاقی در کشور آلمان متوجه می‌شود که پدر و مادرش ایرانی هستند و خانواده آلمانی او، دنیل را در کودکی به فرزندخواندگی قبول کرده‌اند. حال او به عنوان یک مرد ایرانی از آلمان به ایران بازمی‌گردد و به دنبال خانواده واقعی خود است. او در فرودگاه با شخصی به نام اکبر (محمدرضا شریفی‌نیا) رو به رو می‌شود. او دنیل را در راه رسیدن به حقیقت همراهی می‌کند و رفته رفته پرده از رازهای بزرگی برداشته می‌شود.

خیراندیش بلافاصله بعد از همسایه‌ها، در تجربه‌ای دیگر از همکاری با محمدحسین لطیفی یکی از متفاوت‌ترین و بهترین نقش‌های خود را ایفا کرد. گریم عجیب و بازی خارق‌العاده این بازیگر زن، سبب شد که وی در نقشی کاملا دور از خودش دوباره بدرخشد.

3. سریال میوه ممنوعه 

• نقش: قدسی
• کارگردان: حسن فتحی
• همبازی‌ها: علی نصیریان، امیر جعفری، هانیه توسلی، طناز طباطبایی، نیما رئیسی و هرمز هدایت

حاج یونس فتوحی فردی مومن و معتقد است و خانواده‌اش زندگی خوبی دارند. اوضاع اقتصادی‌شان هم رو به راه است. تا اینکه بر اثر تجارت و مسائل کاری با دختری به نام هستی آشنا می‌شود. حاج یونس یک دل نه صد دل عاشق هستی می‌شود و پس از سال‌ها عبادت و زندگی با آبرو و با داشتن فرزندانی بزرگ، همسر اولش قدسی را طلاق می‌دهد و در پی این اتفاقات، ماجراهای جدیدی رخ می‌دهد.

قدسی با بازی خیراندیش همسر و یار و یاور چندین ساله حاج یونس فتوحی است که زندگی آن‌ها با ورود هستی به هم می‌ریزد. قدسی در این سریال همسری همراه برای حاج یونس، مادری مهربان برای فرزندان و یک مدیر استوار و با جذبه در مدرسه‌ای دخترانه است.

4. سریال اشک ها و لبخند‌ها 

• نقش: شمسی پلنگ
• کارگردان: حسن فتحی
• همبازی‌ها: مهدی هاشمی، لیلا اوتادی، هومن برق نورد، برزو ارجمند و شهره لرستانی

شمسی پلنگ که به جرم تصادف در زندان است، به طُرُق مختلف بالاخره پانزده روز مرخصی می‌گیرد تا در این پانزده روز دختر برادرش (لیلا اوتادی) را برای پسرش خسرو بگیرد و او را سر و سامان دهد، غافل از اینکه برادرش حشمت و دختر او اصلا از خسرو خوششان نمی‌آید. حشمت چون نمی‌تواند روی حرف خواهرش حرف بزند، با دروغی کوچک می‌خواهد قال قضیه را بکند؛ اما این دروغ کوچک کارها را خرابتر می‌کند و ماجراهای جدیدی رقم می‌زند.

در این سریال باز هم شاهد همکاری با حسن فتحی و مجددا غافلگیر کردن مخاطبان با یک نقش جدید و متفاوت توسط گوهر خیراندیش هستیم. او در این سریال نقش خواهر حشمت (مهدی هاشمی) و مادر خسرو (هومن برق نورد) را ایفا می‌کند. گریم جالب و طرز بیان چاله میدانی شمسی و اعمالی که فقط از لات‌ها سر می‌زند از جمله اتفاقات تاریخی صدا و سیمای ایران بود. خیراندیش هم در این سریال در ایفای نقش یک زن لات، سنگ تمام گذاشته بود.

5. سریال هیولا 

• نقش: مهری (مادر هوشنگ)
• کارگردان: مهران مدیری
• همبازی‌ها: فرهاد اصلانی، شبنم مقدمی، مهران مدیری، شکیب شجره، سیما تیرانداز و محمد بحرانی

هوشنگ شرافت معلمی است با وجدان و شریف که با حقوق معلمی و به زحمت خرج زندگی خانواده و مادرش را تامین می‌کند. پول او و همکاران فرهنگی‌اش توسط یکی از موسسات مالی غیرمجاز کلاه‌برداری می‌شود. هوشنگ در مسیر رفع مشکلاتش با رئیس هیئت مدیره این موسسه یعنی کامران کامروا آشنا و وارد بازی خطرناک فساد می‌شود.

گوهر سینمای ایران پس از سال‌ها، در همکاری با مهران مدیری و در شبکه خانگی با ایفای نقش مادر هوشنگ شرافت، دوباره درخشان ظاهر شد و توجه‌ها را به سمت خود جلب کرد. او در این سریال پیرزنی سنتی است که با وجود سنتی بودن، می‌خواهد مثل زنان امروزی باشد، پس هر روز بیشتر به دنبال سالن‌های زیبایی و ساختن زندگی جدیدی است. از قسمت‌های میانی به بعد رابطه و ازدواج او با پسری هم‌سن نوه‌اش هم موقعیت‌های کمیک و بامزه‌ای را رقم می‌زند.

جوایز و افتخارات گوهر خیراندیش

این بخش را به جوایزی که تا کنون بازیگر برنده و نامزد آن شده است، اختصاص می‌دهیم.